Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) tarafından düzenlenen SUBÜ Konuşmaları’nın
105’inci konuşmacısı, 'Motoru Geliştiren Teknolojileri Nasıl Geliştiririz?' başlıklı söyleşiyle
TUSAŞ Motor Sanayi A.Ş. (TEI) Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit oldu.
Moderatörlüğünü Yaşam Boyu Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (SAYEM) Müdürü Doç.
Dr. Barış Boru'nun üstlendiği söyleşide; savunma sanayiinde teknolojik dönüşüm, yerli motor
geliştirme çabaları, geleceğe yönelik planlamalar ve gençlerin mesleki gelişimi gibi konular
üzerine konuşuldu.
Kısa sürede önemli mesafe kat ettik
Savunma teknolojilerinin stratejik önemine değinen TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk
Akşit, “Önceden göğüs göğüse, süngü veya kılıç savaşı yapılırken, tüfekle beraber siper
savaşlarına dönüştü. Ama şimdi gelinen noktada artık savaşlar laboratuvarlarda ve fabrikalarda
kazanılıyor. Ürettiğiniz teknoloji savaşın kaderini belirliyor. TEI olarak kısa sürede önemli bir
mesafe kat ettik. Hem insansız hava araçları hem helikopter hem de uçaklarda çalışan
motorlarımız var” dedi.
Yüksek sıcaklığa dayanıklı malzemeler
Motor teknolojilerinde karşılaşılan temel zorluklara dikkat çeken Akşit, “Uçak motorlarının içinde
sıcaklık, Güneş’in yüzeyinin yarısı kadar yüksek değerlere ulaşıyor. Bu kadar sıcak ortamlarda
çalışabilecek metal bulmak çok zor. Türbin kanatları hem hafif hem de uçağın ağırlığından fazla
yük taşıyacak kadar dayanıklı olmalı. Bu yüzden soğutma sistemleri, özel kaplamalar ve malzeme
teknolojileri çok önemli” ifadelerini kullandı.
Madenden motora uzanan zinciri tamamladık
TEI’nin yerlileştirme çalışmaları hakkında bilgi veren Akşit, “Motor yapımında kullanılan özel
metalleri dünyada yalnızca birkaç ülke üretebiliyor. Biz TEI olarak bu metalleri artık tamamen
kendimiz geliştiriyoruz. Türkiye’de ilk kez uluslararası sertifikaya sahip bir malzeme test
laboratuvarı kurduk. Artık kendi alaşımımızın bileşimini biz belirliyor, metali eritip kalıba
döküyor ve test ediyoruz. Ayrıca tek parça olarak üretilen türbin kanatlarını da yerli imkânlarla
yapmayı başardık. Böylece Türkiye’de madenden motora kadar uzanan tüm üretim zincirini
tamamladık.”
Yerli motorlarda yeni dönem
Türkiye’nin motor teknolojilerinde geldiği seviyeyi anlatan Akşit, “Bugün itibarıyla 20’den fazla
özel metal karışımı ve titanyum alaşımı geliştirdik. İnsansız hava aracı motorlarımız ‘Aksungur’,
‘Anka’ ve ‘TB3’te aktif olarak kullanılıyor. ‘Gökbey’ helikopter motoru seri üretime hazır
durumda. ‘TF6000’ uçak motorumuz da test aşamasını başarıyla geçti. Artık Türkiye, kendi motor
teknolojisine sahip sayılı ülkeler arasında yer alıyor” diye konuştu.Başarı azim ve gayretle gelir
Gençlere seslenen Akşit, “İyi bir okuldan mezun olmak sizi sadece mülâkat kapısına kadar
götürür. Önemli olan bilginiz, beceriniz ve tecrübenizdir. Büyük firmalara giremeyebilirsiniz ama
bulunduğunuz yerde üretin, elinizi taşın altına koyun. Bir gün o tecrübeyle hedefinize ulaşırsınız.
Bugün bilim dili İngilizce, bu nedenle yabancı dili iyi bilmek şart. Ancak biz kendi teknolojimizi
geliştirdikçe Türkçemizi de bilim dili haline getireceğiz. Başarı azimle ve gayretle gelir. Siz yeter
ki vazgeçmeyin” ifadelerini kullandı.
metincengiz
